Tekenencefalitis

Tekenencefalitis (ook wel FSME of TBE genoemd) is een virusinfectie die een ontsteking van de hersenen veroorzaakt. Afhankelijk van je reisomstandigheden kan eventueel vaccinatie worden aanbevolen. Tekenencefalitis is niet hetzelfde als de ziekte van Lyme.
Header illustratie

Wat is tekenencefalitis?

De meeste besmette mensen maken de infectie ongemerkt door. Mensen die wel ziek worden, krijgen meestal zeven tot veertien dagen na de besmetting griepachtige verschijnselen met koorts. Deze symptomen verdwijnen vanzelf weer. Een klein deel van de besmette mensen krijgt één tot drie dagen na het verdwijnen van de symptomen een hersenontsteking. Bij de Europese variant overlijdt ongeveer 1 procent aan de gevolgen hiervan. Bij de Russische variant is de kans op blijvende complicaties of overlijden groter. Er bestaat geen specifieke behandeling. De behandeling is symptomatisch.

Hoe loop ik tekenencefalitis op?

Je kunt tekenencefalitis oplopen door de beet van een besmette teek of door het drinken van ongepasteuriseerde melk. Tekenencefalitis is niet hetzelfde als de ziekte van Lyme.

Teken besmet met de Europese variant (FSME) komen voor in grote delen van Europa. Besmette teken in het Aziatische gebied komen voor in delen van Rusland, China, Japan, Kazachstan, Zuid-Korea, Mongolië en Kirgizië.
Teken leven in bossen en grasland. Het tekenseizoen loopt van maart tot november. In Nederland kunnen teken de ziekte van Lyme overbrengen en in enkele gebieden FSME. Dit gebeurt door een tekenbeet. Meer over de ziekte van Lyme vindt u op de website van het Rijks Instituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
De tijd tussen besmet worden en ziekte bij tekenencefalitis is gemiddeld zeven tot veertien dagen. Na inname van besmette melk is drie tot vier dagen.

Hoe bescherm ik mezelf tegen tekenencefalitis?

Ga je langer dan vier weken kamperen of wandelen in natuurgebieden in Europa? Of ga je op vakantie in een gebied waar de Russische variant voorkomt?

  • Overweeg dan vaccinaties tegen tekenencefalitis.
    Een basisserie bestaat uit drie vaccinaties in maand 0, 1, 6.
    De tweede prik geeft na ongeveer drie weken bij gezonde volwassenen al een vrij hoge (geen 100%!) bescherming. De GGD adviseert je graag hierover. Maak in elk geval op tijd een afspraak:  7 maanden en anders toch zeker 6-7 weken voor vertrek. 

Tips:

  • Drink geen ongepasteuriseerde melk.
  • Blijf op paden en vermijd hoog gras en struikgewas.
  • Draag bedekkende kleding
  • Smeer de onbedekte huid, broek en sokken in met DEET.

Kampeer niet aan de bosrand en niet langs de omzoming van een camping.

Meer weten?

  • Teken verwijderen: Bekijk de film van het RIVM over het verwijderen van teken.  

Teken en tekenbeten

De risicokaart van Duitsland is voor FSME bijgewerkt in 2023, zie hieronder. Bron: Robert Koch Institute:

bron; Robert Koch Institute 2-3-2023

Maak nu een afspraak

Ga jij op reis? Zoek op deze GGD website welke vaccinaties je nodig hebt en welke maatregelen je verder kunt treffen.